KURBAN
Elon Musk 5 Haziran’da sahibi olduğu Twitter/X’ten Trump’a karşı Epstein dosyasını kastederek bir mesaj yayınlıyor: “Have a nice day, DJT.”
Bu söz tehditkâr bir ironi.
Hayır tam öyle değil.
Sesin fonetik çağrışımına odaklanalım burada. Bu telaffuz kulağa bir DJ ismi gibi gelmiyor mu? Daha çok bir sahne ismi gibi. DJ’ler üretmezler karıştırırlar, gürültü yapan, şov yapan ama “özsüz” biri gibi. Musk, Trump’ı tiye alıyor.
Bir kez daha söyleyelim. ‘DiCeyTi..’ İnce seslilerden oluşan bir kadın ismini çağrıştırmıyor mu şimdi de? Epstein Skandalı’na gönderme, belki de Trump’ın ilgili adada cinsel rolüne ilişkin bizim bilmediğimiz ama Musk’ın bildiği dosyada yer alan kod adı… Kapitalizmde elitlerin lobisi cinsellik üzerinden kurulur, cinselliğin sırdaşlığı ekonomik sırdaşlığı emniyete alır.
Elon Musk, Trump yönetiminde 150 milyar dolar zarar etti. Trump’ı cinsel sırdaşlığın ifşasıyla tehdit ediyor.
Daha önce de yazdım şu kurban bayramı vesilesiyle bir kez daha tekrarlayayım Elon Musk’ın yüzü bir kurbanın yüzü.
APO'nun RAPORU
Abdullah Öcalan’ın PKK 12. Kongresine sunduğu 35 sayfalık raporu az önce Medyascop’tan okudum (https://medyascope.tv/.../abdullah-ocalanin-pkkye.../).
İlk dikkatimi çeken raporun karma dili. Bakın birçok konuya hakimim havasında kuantum mekaniğinden mitolojiye at koşturmaya kalkan magazinel bir dil… laubali mi desem bilemedim. Öte yandan muhatabını önceden belirlemiş; her dediğini doğru kabul edecek kitleye hitap eden bir dil. Şahsen okurken eğlendiğimi söyleyebilirim. Raporda epey yer tutan bu çeşnilerin altında gerçek “entelektüel” birikim olmadığı, sokma akılla yazıldığı o kadar belli ki. Dolayısıyla böyle bir rapora teorik metin muamelesi yapmak başka bir laubalilik olur. Ama yine de bir metin bu. Nasıl bir metin? Sadece Abdullah Öcalan’ı değil, ona inanan kitleyi de anlamak için hastalıklı bir yapının semptomu olarak okunası bir metin.
Aşağıya bir numune bırakıyorum:
“Önderliksel karakteri itibariyle çok az anlaşıldı. Anlaşılmıyor. Önderlik Gerçeği diyorsunuz ama nedir bu gerçeklik, anlamıyorsunuz. Halk dağılmış, felç edilmiş, anlama gücü yok. Kadro donanımsız. Elli yıldır Kürtlerin şaşkınlığı Mesihçiliği bu gerçeklikle bağlıdır. PKK’de Önderliksel gerçekleşme Kürt tarihinde bir dönüm noktasıdır. En az Kürt uyanışı diriliş devrimi kadar önemlidir. Apo gökten inan bir mesih değil; emekle, toplumsal gerçekleşmeyle kendisini yaratan bir Önderliktir. Kürt-Kürdistan tarihinde sosyalist önderliğin inşasıdır. Apo bir önderlik inşası bir kişi kültü inşası değil, kolektif önderlik inşasıdır.
"Önderliksel çıkış sürecinde Kürtlük dağılmış, geleneksel önderlikler iflas etmiş, Kürt düşünceden düşürülmüştü. Böyle bir ortamda gelişmiş olmasına mucizevi anlamlar yüklenmiş olması anlaşılırdır. Fakat artık yeter!
"50 yıldır doğru anlaşılmayı bekliyorum. Anlatıyorum, anlatıyorum sonra yine anlatıyorum. PKK’de Önderlik gerçeğini anlamamak, PKK’yi anlamamak, özgür Kürt’ü, Kürdistan’ı anlamamak demektir. Gerilikte ısrar etmek demektir. Bunun için gelişmiyor, Önderleşmiyorsunuz. Sizi Önderlik gerçeğinin bir parçası haline getirmek için 50 yıldır amansız bir emek ve mücadele içindeyim.”
Yukarıda Apo’yu merkeze alan ve etrafında simetri oluşturan fotoğrafın dizaynı hiç şüphesiz "devlet" aklı. "Devlet" yapmak istedikleri için Apo’nun “önderlik”ini muhafaza ediyor. Dünyada bunun başka örneği var mı bilmiyorum, son derece yaratıcı ve özgün.
Fotoğrafta kendini merkeze almanın narsisizmi.
Abdullah Öcalan'ın arkasındaki uzun ince dikdörtgen simetriyi desteklemek için vektör olsun diye oraya konmuş sanki. Photoshop da olsa fark etmez. Bardak ve şişeler bile simetri.
Ama bunun Apo’yla sınırlı olduğunu sanmak gaflet olur. Türkiye solunun patolojik narsisizme neden bereketli bir zemin sunduğunu ayrıca sorgulamak gerekir.
Peki bu fotoğraflara bakanların gördüğü şey ne? Onların optik algısı ne?
“ANCAK SAVAŞANLAR BARIŞABİLİR.”
Abdullah Öcalan bu sözü raporunda kendi vecizesi gibi kullanmış. Bazı sözler ilk söyleyeni olamayacak kadar harcıalemdir. Söz bir doğruluğa çağrıymış gibi gözükse de savaş-barış döngüsünün absürtlüğünü de gösteriyor.
Oysa bu söz hem tarihsel olarak doğru değil hem de ahlaki olarak.
Lozan Anlaşması fiilen savaşan Yunanların ve Türklerin heyetleri arasında değil asıl olarak 1. Dünya Savaşı’nın galibi “büyük” devletler ile Türkler arasında yapılmıştır.
Kuzey Vietnam ile Amerika arasında savaş 1973 Paris Anlaşmasıyla bitti, ama savaş 1975’te Saygon’un düşmesine kadar devam etti. Yeni Vietnam ile ABD arasında gerçek barış 1995 yılında imzalandı. Anlaşmayı imzalayanlar savaşan eski nesil yöneticiler değil yeni nesil yöneticilerdi.
II. Dünya Savaşı’nın mağlubu Almanya ile savaşın galipleri (ABD, İngiltere, Sovyetler Birliği, Fransa) arasında gerçek anlaşma 1990 yılında 2+4 biçiminde imzalandı. Burada “2” Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesini temsil ediyor.
Ahlaki sakıncası ise şu: Bu söz, elimizde haklı ve haksız savaş gibi bir eleme ölçüsü olsa bile iki tarafı da hiç yoktan “barışsever” gibi bir erdemle aklıyor. Ama söz asıl gerçek anlamını gizliyor: Barış yapan elitlerin süngü tüfekle savaşanların fiili meşakkatini hiç yaşamadıkları gerçeğini.
Yine de soralım Öcalan, Erdoğan, Bahçeli arasındaki pazarlıkta “barış” amaç mı yoksa pazarlığın yan etkisi mi? Mesela PKK bu pazarlığa karşı çıkanları “susturmak” gibi bir misyonla faaliyetine devam edecek mi?
İLERLEME TAPINCI
Eski sol fraksiyonların günümüz uzantılarıyla ilgilenmiyorum, uzun zaman oldu kim nedir bilmiyorum yani. Aşağıdaki afişi görünce şaşırdım (benim yaşama sevincim bu: ne yap et, her gün seni şaşırtacak bir şey gör, özellikle o tuhaf şey kendini unutturacak/gizleyecek kadar olağansa).
Bu afişin altında Halkın Kurtuluşu Partisi yazıyor. 12 Eylül öncesi Maoculuğun türevlerinden biri Halkın Kurtuluşu diye bir dergi vardı, herhalde onun mirası etrafında toplananlar dedim. Ne olur ne olmaz diye bir de İnternet’e baktım, meğer bunlar Doktorculuğun (Dr Hikmet Kıvılcımlı görüşünden olanlar) türevlerinden biriymiş. Hemen jeton düştü tabi, afişteki bu söz ("İstanbul'un fethi ilerlemenin gerilemeye karşı zaferidir.") Dr Hikmet Kıvılcımlı’nın.
Yıllar yıllar önce Doktor’un İstanbul’un fethiyle ilgili yazdığı kitapçıktan hatırlıyorum. Doktor ilgili yazısında İstanbul’un fethinin Avrupa’da Rönesans’a ve Amerika’nın keşfine neden olduğunu da söylüyordu. Bu görüşün bir özgünlüğü yok. Doktor’un niyet-neden ile nedene karşı nedeni birbirine karıştırdığı belli. Yoksa aynı neden mantığıyla İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin nedeninin 2. Dünya Savaşı olduğunu söylemek mümkün; aynı kafayla 2. Dünya Savaşı’na da ilerleme denebilir. Burada sorunlu olan şey tarihe bir ilerleme-gerileme mantığıyla bakmak. Eski “sol”un saçma sapan kalıntıları.
Ne kadar saçma olursa o kadar iyi. Bugünkü eskiye bağlı “makul” solu da açıklayacak bir afiş bu. İnceliğe dikkat, yancı uzlaşmacılık sağcılıkla kendini melezleyeceği şeyleri orijinal geçmişinde buluyor.
SANA NE!
Ajda Pekkan sözlerini Ülkü Aker’in yazdığı ‘Sana Ne; Kime Ne?’ şarkısını 1975 yılında seslendirmiş (beste Phillippos Nikolaou’nun). Şarkının sözlerinde kadın cinsiyetinin geçmemesine danışıklı sansür (oto sansürden farklı), şarkıyı bir kadının söylemesine üstü örtülü cüret diyebiliriz. Öyle ya ‘Sana ne?’ diyen kim? Cinsiyetsiz özne. Ama buraya takılmayalım şimdi, şarkının sözlerinden aldığım karışık birkaç dizeyle meramımı başka türlü anlatmayı deneyeceğim:
Kimin ne hakkı var ki/Karışır hayatıma.
Bu kalp benim değil mi/ Severim severim.
Hür doğdum hür yaşarım (İstiklal Marşı’na gönderme)/ Kime ne kime ne.
Ajda Pekkan kendi imajını söylediği şarkılarla oluşturuyor. Ya da en iyisi şöyle diyeyim, şarkı sözü yazarlarının Ajda Pekkan imajına uygun söz yazdıkları bir dönem başlıyor. Geçmiş plak arşivine bakınca görmek kolay, bir proje olmasa da adım adım ilerleyen bir süreç. Mesela Boşvermişim Dünyaya, İki Yabancı, Ne Tadı Var Bu Dünyanın, Durdurun Şu Zamanı, Ben Bir Köylü Kızıyım… Bunlar arasında Ben Bir Köylü Kızıyım (1969) parçasını özellikle dinledim. O zamanlar bir köylü kızının aşkını bangır bangır söylemesi pek mantıklı değil. Ama Ajda Pekkan’ın gerçek yaşamı asi kadın imajına arkadan destek veriyor. Bir ayağı Batı’da, Türkiye’ye gidip gelen, yabancı ünlü şarkıcılarla düet yapan biri. Zaten şarkıların bestesi Batı menşeli. Ajda adının tınısı da Batı fonetiğine yakın falan (ilk adı Ayşe bu arada). Şarkıyı dinleyen ‘Sana ne’ demenin gücünü Ajda Pekkan’ın varlığında görüyor. Hiç şüphesiz reşit olmuş bir kadının ‘Sana ne’si değil bu. Kendisini bu topraklara yabancı kılan birinin ‘Sana ne’si. Bana karışamazsınızla ben sizden değilim iç içe. Dolayısıyla sözün tepkisel bir iticiliği var. Ama sanki başka türlüsü de mümkün olamazdı. Bunu Türkiye modernleşmesinin özgün tarafı olarak kabul edelim.
Ve kabul edelim ki, ‘Sana ne!’ diğeriyle arasına sınır çizici, men edici, sert bir söz. Modernleşme Ajda Pekkan üzerinden şiddeti ifade etse de bu bizi yanıltmasın, aslında ‘Sana ne!’ modernleşen bireyin defansif hali. Ben sana karışmıyorum sen de bana karışma.
‘Sana ne’nin tüm dünyada yaygınlaştığı (elbette bizde biraz daha geç) bir tarihi saptayabiliriz. Ama ‘Sana ne ‘ asıl vurucu anlamını kadınların asi tavrında kazanıyor. Çünkü kadınların ağzında ‘Sana ne’ benlik kurucu bir söz.
Ama bizde bu ‘Sana ne’nin tersine bir anlam genişlemesiyle ahlâki durumları da kapsadığı ortada. Hangi durumlarda ‘Sana ne’ deyip demeyeceğini bilmeyen vatandaşlar... Mesela amatör bir satranç oyuncusu atını oynadıktan sonra kendisine yanlış hamle diyen arkadaşına ‘Sana ne!’ diyebilir, ama hileyle kural dışı hamle yaptığında kendisini uyaran rakibine (hakeme) ‘Sana ne!’ diyemez.
Türkiye'de ise bu ahlaki ayrım muğlak. Yani ‘Sana ne’nin yaygınlığı modernleşme karşıtı olarak da kullanılabilmesinde gizli. Eşini döven bir adama müdahale etmeye kalktığınızda ilk sözü ‘Sana ne’ oluyor. Toprağına zehir serpen bir çiftçi kendisine karışılmasını hiç istemiyor, söz yine aynı: ‘Sana ne!’ ‘Sana ne’nin bu olumsuz kullanımı bireyin kendi dokunulmaz mahremiyeti için elde ettiği meşru ‘Sana ne’den geçinen bir asalak.
Bugün Twitter’da dinci tarihçi yazar Mustafa Armağan Fransa devlet Başkanı Macron’un karısından şamar yediği videoyu paylaşmış ve şöyle bir yorum yapmış:
“Avrupa’da lider diye bir şey kalmadı.”
Tam burada söylenecek söz: Sana ne Mustafa, sana ne!
Ben Macron’u demokratize eden karısı Brigette’in şamarını görüyorum, bu şeffaf anın tadını çıkarıyorum; Mustafa ne alakaysa “Avrupa’da lider diye bir şey kalmadı.” dedikten sonra devam ediyor: “Karısı Brigitte’ten tokat yiyen ( görüntüye tekrar baktım… o tokat değil Mustafa, hatta şamar bile değil, eliyle ağzıyla çenesine doğru ittirme. Gerçi tokat olsa da fark etmez.) Fransa Devlet başkanı Emanuel Macron rezil oldu dünyaya, Fransa’da…” Mustafa’nın kafasında Emanuel Macron ve Brigette’ye alternatif Tayyip ve Emine var belli ki.
Mustafa dünyaya rezil olmanın ne anlama geldiğini bilmiyor.
Kendimi alamıyorum bir kez daha söyleyeceğim, tamam Brigette Kocası Macron’a vurmuş, iyi de sana ne Mustafa!
EŞİTLİK
Anti emperyalizm ile anti kapitalizm arasındaki temel fark Ekim Devrimi ve tek ülkede sosyalizm görüşünün Batı sosyalizminden kopmasıyla başlıyor. Bu aynı zamanda SSCB’nin dış politikası: Batı’nın “emperyalist” ülkeleriyle iyi geçin, Doğu’nun anti emperyalist hareketlerini destekle. Akıllıca bir dolayım. Ama ne pahasına?..
Marx, bu eşitlik kavramına emek-değer teorisiyle yeni bir ufuk açtı. Yine de eşitliğin Batı solunda ve Doğu solunda algılanışı arasında dağlar var.
Stephen Kotkin’in Stalin kitabının II. cildini okurken öğrendim. Meğer Mao, Çin Komünist Partisi’nin 1934-35 yıllarında “Uzun Yürüyüş” eyleminde zaman zaman tahtıravanla taşınmış (elbette tahtıravanı taşıyanlar açısından ağırlığın önde ve arkada dağılımı olarak eşitlik söz konusu 
).
).Zor. Ama her şeye oradan bak: karşındaki (veya sen) eşit ilişki kuruyor mu kurmuyor mu?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder