İdam Üzerine

İdama önce inananların karşı çıkması gerek:

Siz suçluyu öldürseniz de zaten öbür dünyada dirileceği için. Yani ölüm telafisi olmayan mutlak bir ceza değil.

Suçlu öbür dünyada cezasını misliyle çekeceği için. Kabir azabının ve cehennem işkencesinin tahayyül edilemez boyutlarına dair çeşitli rivayetler var. Sizin ölüm cezanız bunun yanında çerez kalır. Hatta idamla bu süreci kesintiye uğratıp zanlıya bir mola hakkı tanımış bile olursunuz.

Öbür dünya sonsuz işkence anlamına geldiği için.

Kaderde maktul de katil de bir araç olduğu için. Maktul belki de ömrünün sonrasında işleyeceği olası günahlardan kurtulduğu için Allah’ın sevgili kuludur ve katil sadece buna vesile olan bir aracıdır, bilemezsiniz.

İnananlar bir zahmet bunları düşünsünler. Eğer zamanları olursa (sözün gelişi) bir zahmet idamın etik tarafını da düşünsünler:

İdam suçu ortadan kaldırmaz, suçluyu ortadan kaldırır.

İdam suçun sebeplerine değil, suçun belirtisine odaklanır.

İdam suçluyu ortadan kaldırarak, infaz sonrasında acıyı idam edilenin yakınlarına yükler. Asıl acıyı bu suçta en az payı olanlar çeker. Sadece ölenle yakın oldukları için değil, bu doğal akrabalık bağından ötürü toplumdan dışlandıkları için de.

İdam caydırıcı değildir. Hatta idam cezası kendine uygun toplumu yeniden inşa eder diyebiliriz. Texas eyaletinde sadece cürüm çok olduğu için idam cezası yoktur, idam cezası olduğu için de cürüm çoktur. İdam cezası kendi suçlusunu yaratır.

İdamı bekleyen, idama giden bir mahkûmun son zamanlarında yaşadıklarıyla, suç işlerken yaşadıkları iki ayrı psikolojidir. Bu iki psikoloji arasındaki bağı ancak ölenlerin yakınları bağdaştırabilir. İnsanların çoğunun iki ayrı durum arasında kurduğu bağ pornografiktir. Kesinlikle intikam değil.

Bu anlamda devlet intikam alamaz.

İdamda infazın son halkasındaki insan cellattır. Cellatlık bir meslektir de. Ama kimse cellat olmak istemez. Cellatların kimliklerini gizlemeleri başka bir konu. İdam talebini toplumun cellatla kurduğu ikiyüzlü ilişkiden anlayabilirsiniz. Kimse cellada kız vermez.

Leyla kızın başına gelenler benim çocuğumun başına gelse, bunun hesabını nasıl sorarım bilemiyorum. Ama devletin benim adıma birilerini öldürmesini istemem. Devlet kendi suçlularını infaz etsin.

İdam bir kurban suçlu yaratır. Evet bir kurban özelliği vardır ve toplumun en ücra suçlarını üstlenerek genel suçlarını aklamaya yarar. 

İdam sınıfsaldır da. İdam hükümlüsü genellikle alt sınıflardan çıkar. Hem suç şartları daha elverişlidir, hem de suç oluştuktan sonra iyi bir avukat (savcı, hakim, emniyet mensubu da olabilir) tutacak parası yoktur.

İdam siyasidir. İdama uygun suçu siyasiler icat eder. Bkz Menderes’in idamı, bkz. Deniz Gezmiş’in idamı…